باشگاه خبری فراساحل: جمهوری آذربایجان که هم‌اکنون به تنهایی هفت برابر مجموع دیگر کشورهای ساحلی، نفت از دریای خزر تولید می‌کند، یک قرارداد ۴۰ میلیارد دلاری جدید برای توسعه بلوک آذری-چراغ-گونشلی در دریای خزر امضا کرد. به گزارش باشگاه خبری فراساحل کنسرسیومی به رهبری شرکت بریتیش پترولیوم سال ۱۹۹۴ اولین قرارداد برای توسعه این بلوک را امضا کرد و تاکنون ۳۳ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری در این پروژه انجام داده و نتیجه کار، تولید ۴۳۰ میلیون تن نفت و ۱۳۴ میلیارد متر مکعب گاز بوده‌است. اکنون طبق قرارداد جدید، ۴۰ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری جدید در میادین آذری-چراغ-گونشلی انجام خواهد شد و تا سال ۲۰۵۰ استخراج ۵۷۰ میلیون تن نفت دیگر به همراه ۱۵۰ میلیارد متر مکعب گاز هدف‌گذاری شده‌است. آذربایجان در میان کشورهای ساحلی خزر بیشترین تولید نفت و گاز از دریا را دارد. این کشور چندین میدان دیگر نفت و گاز در دریای خزر راه‌اندازی کرده که مهمترین آن شاه‌دنیز است که فاز اول آن از سال ۲۰۰۷ راه‌اندازی شده و هم اکنون سالانه ۱۰ میلیارد متر مکعب گاز تولید می‌کند که بخش عمده آن راهی گرجستان و ترکیه می‌شود.

اپراتوری این پروژه نیز در دست شرکت بریتیش پترولیوم است و برای توسعه فاز دوم این پروژه به همراه خط لوله ۳۵۰۰ کیلومتری برای صادرات گاز به اروپا نیز نزدیک ۴۰ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری می‌شود. فاز دوم شاه‌دنیز قرار است سال آینده راه‌اندازی شود و سالانه ۱۶ میلیارد متر مکعب گاز راهی ترکیه و اروپا کند. هم‌اکنون بخش آذربایجان-ترکیه خط لوله موسوم به «راه‌گذر جنوبی» تقریباً تکمیل شده و سال آینده راه‌اندازی می‌شود. بخش اروپایی آن نیز تا ۵۰ درصد پیشرفت داشته‌است و تا چهار سال آینده به بهره‌برداری می‌رسد. الهام شبان، مدیر مرکز مطالعات نفت خزر، از کشور آذربایجان می‌گوید که هم‌اکنون آذربایجان سالانه ۳۹ میلیون تن نفت و ۱۸ میلیارد متر مکعب گاز تجاری از دریای خزر تولید می‌کند. «ترکمنستان ۲٫۵ میلیون تن نفت و ۵٫۵ میلیارد متر مکعب گاز، قزاقستان نیز یک میلیون تن نفت و نیم میلیارد متر مکعب گاز از دریای خزر تولید می‌کند». به گفته وی، روسیه سالانه تنها ۲ میلیون تن نفت از خزر تولید می‌کند و تولید گاز ندارد، اما ایران نیز فعلاً هیچ تولید نفت و گاز از دریای خزر انجام نمی‌دهد. وی گفت، با این حال ایران هم اکنون سهمی ۱۰ درصدی در میدان گازی شاه‌دنیز آذربایجان دارد و به همراه دیگر سهام‌داران پروژه، از این منبع درآمد کسب می‌کند.